زلزله طارم و رودبار و درس عبرتی که باید گرفت

تاریخ ارسال : 1402/03/31

زنجان - ایرنا - 33 سال از زلزله مهیب و مرگبار طارم و رودبار می‌گذرد, واقعه‌ای تلخ که مرور صحنه‌های بغرنج آن هنوز هم دردناک است و این پیام مهم را به دنبال دارد که برای پیشگیری از آسیب‌های زلزله باید با برنامه ریزی مدون ساختمان‌های مسکونی را در نقاط شهری و روستایی ایمن سازی کرد

 

 

به گزارش خبرنگار ایرنا، ۳۰ دقیقه بامداد ۳۱ خردادماه سال ۶۹ آخرین روز فصل بهار یادآور خاطره و رخدادی تلخ برای تمامی ایرانیان به ویژه ساکنان شهرهای طارم زنجان و رودبار و منجیل گیلان است که هرگز گمان نمی کردند غرش زمین به یکباره عده زیادی را به کام مرگ بکشد، خانه های زیادی را نابود کند، خانواده های زیادی را در غم از دست دادن عزیزان خود داغدار سازد و تعداد بی شماری را در بهت و حیرت فرو ببرد.

 

در آن شب، زلزله مهیبی به قدرت ۷.۴ دهم ریشتر این ۲ منطقه به ویژه طارم را لرزاند و فاجعه‌ای بزرگ و مرگ آور را رقم زد.

شدت زلزله طارم و رودبار به حدی بود که ارتعاشات حاصل از امواج آن در بخش‌هایی از استان‌های آذربایجان شرقی، تهران، قزوین، مرکزی، مازندران، سمنان، همدان و کردستان به مدت ۶۰ ثانیه احساس و موجب وحشت عمومی شد.

این زلزله به قدری وحشتناک بود که در لیست ۱۰ زلزله مرگبار جهان در ۱۰۰ سال گذشته قرار گرفت.

اگر ساختمان ها مقاوم بود تلفات زلزله کمتر می شد

رضا حسینی از ساکنان طارم زنجان که اکنون ۶۳ سال دارد، از او در مورد این حادثه می پرسم، او می گوید: آن حادثه تلخ را هرگز فراموش نمی کنم شب آخرین ماه فصل بهار بود، من در آن موقع ۲۰ سال داشتم، جام جهانی فوتبال به مراحل حساس و نهایی خود رسیده بود و به همین دلیل با علاقه وصف ناشدنی آن را دنبال می کردم.

این شهروند طارمی ادامه داد: در آن شب همه اعضای خانواده خواب بودند و من هم بازی جذاب برزیل و اسکاتلند را دنبال می کردم، لحظه ای ساعت را نگاه کردم، حدود ۳۰ دقیقه بامداد را نشان می داد که به یکباره احساس کردم زمین در حال حرکت است.

وی اضافه می کند: ترس عجیبی داشتم ناگهان پدرم من را صدا زد که زلزله است، بچه ها را بیرون ببر، در آن لحظات پر رعب و وحشت ۲ تن از اعضای خانواده ام را به هر زحمتی بود به حیاط بردم ولی خواهر و برادر دیگرم که در خواب بودند، زیر آوار محبوس شدند.یک شهروند طارمی: اگرچه سال های زیادی از آن واقعه می گذرد، اما هنوز زخم آن فاجعه باقی است، اگر آن زمان، ساختمان ها مقاوم بودند چه بسا آسیب ها کمتر می شد و تعدادی کشته ها هم به مراتب کمتر بود.

این شهروند ادامه داد: بعدا فهمیدیم که این واقعه چه خرابی گسترده ای را به بار آورده است و تعداد زیادی از شهروندان جان خود را از دست داده اند.

او خاطر نشان می کند: اگرچه سال های زیادی از آن واقعه می گذرد، اما هنوز زخم آن فاجعه باقی است، اگر آن زمان، ساختمان ها مقاوم بودند چه بسا آسیب ها کمتر می شد و تعدادی کشته ها هم به مراتب کمتر بود.

در این میان کارشناسان امر معتقدند بروز حوادث طبیعی و غیر طبیعی به ویژه زلزله غیر قابل پیش بینی است اما می توان با برنامه ریزی صحیح به ویژه ساخت واحدهای مسکونی مقاوم تلفات جانی و مالی آن را به حداقل رساند.

اغلب مناطق زنجان بر روی گسل واقع شده است

مدیرکل مدیریت بحران استان زنجان در این خصوص اظهار داشت: در صورتی که ساختمان های مناطق زلزله زده طارم استان در سال ۶۹ مقاوم بودند، تعداد کشته ها به مراتب کمتر می شد، اظهار داشت: اغلب مناطق استان بروی گسل قرار دارد که می توان به ۲ گسل معروف شمال "روستای ونق تا زنجان" و دیگری گسل "مروارید زنجان تا سلطانیه" اشاره کرد.در زمان حاضر ۴۰ گسل پیرامون مثل گسل رودبار، تبریز و آوج، استان را تحت تاثیر خود قرار داده و به نوعی زنجان را تهدید می کند.

این مسوول ادامه داد: در زمان حاضر ۴۰ گسل پیرامون مثل گسل رودبار، تبریز و آوج، استان را تحت تاثیر خود قرار داده و به نوعی زنجان را تهدید می کند و اغلب مناطق استان زنجان در کنار گسل واقع شده است.

وی خاطر نشان کرد: همین موضوع می طلبد که عموم مردم همکاری های لازم را در مقاوم سازی واحدهای مسکونی داشته باشند چون تنها راه مقابله با زلزله توجه به این موضوع مهم است.

مدیرکل مدیریت بحران استان زنجان گفت: ساختمان هایی که از سال ۷۷ به بعد در استان ساخته شده اند، به طور قطع در برابر زلزله مقاوم هستند و باید برای مقاوم سازی واحدهای قدیمی و فرسوده نیز هرچه سریعتر اقدام شود.

به گفته وی،در مناطق روستایی استان زنجان با نظارت هایی که توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی انجام گرفته، ساخت و ساز واحدهای روستایی با نظارت سازمان نظام مهندسی روستایی شکل بهتری به خود گرفته است.

۵۵ درصد واحدهای روستایی طارم مقاوم سازی شده است

معاون بازسازی مسکن روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان زنجان با بیان اینکه این واقعه تلخ ۲۰ هزار واحد مسکونی را در ۲ استان زنجان و گیلان، تخریب کرد، ادامه داد: ۱۰ هزار و ۳۰۶ واحد مسکونی روستایی در طارم وجود دارد که تاکنون پنج هزار و ۶۹۲ واحد آن معادل ۵۵ درصد مقاوم سازی شده است.

سید محمد حسین موسوی با بیان اینکه قبل از وقوع این زلزله در طارم، مقررات ملی ساختمان رعایت نمی شد و حتی در سطح استان هم واحدها آنچنان اصولی و مقاوم ساخته نشده بود، اضافه کرد: همین مساله موجب شد خسارتی قابل توجه بر اثر وقوع زلزله رخ دهد.

این مسوول ادامه داد: تعداد واحدهای مسکونی شهری "چورزق و آببر طارم" طبق سرشماری سال ۹۵ ، ۲ هزار و ۹۳۶ واحد است و با توجه به اینکه شهرهای طارم کمتر از ۲۵ هزار نفر جمعیت دارد و از تسهیلات طرح ویژه مسکن روستایی بنیاد مسکن استفاده کرده اند یک هزار و ۳۰۶ واحد در شهرهای طارم مقاوم سازی شده اند.

وی اظهار داشت: بیش از ۴۴ درصد از واحدهای شهرستان طارم با بهره گیری از تسهیلات مسکن مقاوم سازی شده است.

موسوی با بیان اینکه منطقه طارم و استان زنجان در محدوده گسل قرار گرفته اند، افزود: طبق آخرین آمارها ۱۵۳ روستای استان در محدوده گسل قرار دارد و با توجه به برنامه ریزی انجام گرفته تا پایان سال ۱۴۱۰ تمامی واحدهای مسکونی روستایی طارم مقاوم سازی خواهد شد.

معاون بازسازی مسکن روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان زنجان ادامه داد:طبق برنامه ریزی ها روستاهای در معرض خطر بر روی گسل طارم شناسایی شده است و تلاش می شود در بازه زمانی ۱۴۱۰ تمامی واحدهای آن مقاوم سازی شود.طبق برنامه ریزی ها روستاهای در معرض خطر بر روی گسل طارم شناسایی شده است و تلاش می شود در بازه زمانی ۱۴۱۰ تمامی واحدهای آن مقاوم سازی شود.

وی با بیان اینکه در زمان حاضر ۹۲ هزار و ۶۷۸ واحد مسکونی روستایی در استان وجود دارد، اظهار داشت: از این تعداد ۵۲ هزار واحد مسکونی معادل ۵۶ مقاوم سازی شده است.

این مسوول به نقش موثر بانک های عامل در تحقق برنامه های بنیاد مسکن اشاره کرد و گفت: امیدواریم بتوانیم این مهم را طبق برنامه به سرانجام برسانیم.

موسوی با بیان اینکه در صورت وقوع زلزله در استان به ویژه روستاها با توجه به مقاوم سازی بیش از ۵۵ درصدی آنها آسیب کمتری را شاهد خواهیم بود، افزود: نمونه عینی آن را می توان در سال ۹۹ به زلزله میانه آذربایجان شرقی اشاره کرد که روستاهای مجاور استان زنجان هرچند دچار خسارت شدند اما در منطقه زنجانرود واحدی دچار خسارت نشد.

وی تاکیید کرد:این موضوع نشان می دهد روستاییانی که از تسهیلات مسکن روستایی استفاده و همچنین مقررات ملی ساختمان را رعایت کرده اند، ساختمان هایشان در برابر حوادث غیر مترقبه ایمن خواهد بود.

این مسوول نقش مردم را در مقاوم سازی منازل به ویژه مناطق روستایی، امری مهم عنوان کرد و گفت:همکاری مردم در روستاها و اطلاع رسانی ها برای تشویق مردم جهت بهره مندی از تسهیلات و رعایت مقررات ملی ساختمان می تواند در کاهش آسیب های و خطرات زلزله موثر باشد.

وی گفت: امیدواریم با استقبال بیش از پیش مردم هرچه سریعتر مقاومسازی واحدهای روستایی به اتمام برسد.

مقاوم سازی واحدهای روستایی طارم با جذب اعتبارات

فرماندار طارم نیز با بیان اینکه این شهرستان جزو مناطق زلزله خیز استان است، ادامه داد: تلاش شده با جذب اعتبارات نسبت به مقاوم سازی واحدهای مسکونی روستایی اقدام شود.

رضا علی انبارلو افزود: در زمان حاضر تعداد زیادی از مساکن روستایی و شهری طارم مقاوم سازی شده است و همکاری مردم در تحقق برنامه های ترسیم شده این بخش بسیار مهم خواهد بود.

وی خاطر نشان کرد: علاوه بر برگزاری جلسات متعدد بحران، مانورهای متعددی به ویژه برای دانش آموزان مدارس برگزار کرده ایم تا این قشر بیش از گذشته با مسائل ایمنی و خود حفاظتی در مقابل حوادث آشنا شوند.

برآیند:

زلزله به عنوان یک حادثه غیرمترقبه هرلحظه احتمال وقوع دارد و هرچند سال یکبار شاهد وقوع زلزله شدیدی همانند زلزله طارم و رودبار در یک نقطه از کشور خواهیم بود.

با توجه به این موضوع باید با مقاوم سازی واحدهای مسکونی برای کاهش خسارات و تلفات ناشی از وقوع زلزله های سهمگین و مرگبار اقدام کرد.